Διάγνωση καρκίνου του Μαστού και BIRADS



Ως εστιακού τύπου αλλοίωση (βλάβη ή μάζα), σύμφωνα με το American College of Radiology, ορίζεται κάθε ακτινοσκιερή περιοχή που απεικονίζεται σε δύο τουλάχιστον προβολικές λήψεις, ενώ ως σκίαση, ορίζεται κάθε ακτινοσκιερή περιοχή που απεικονίζεται σε μία μόνο προβολική λήψη. Η ανάγκη μίας ενιαίας παγκόσμιας περιγραφής των μαστογραφικών ευρημάτων οδήγησε στην κατηγοριοποίηση αυτών σύμφωνα με την επικινδυνότητα παρουσίας ή όχι κακοήθειας. Έτσι δημιουργήθηκε ένα είδος περιγραφικού λεξικού μαστογραφικών γνωματεύσεων – το Breast Imaging Reporting And Data System – επίσης από το American College of Radiology.

Σύμφωνα λοιπόν με το BI-RADS σύστημα υπάρχουν οι εξής κατηγορίες κατάταξης των μαστογραφιών ανάλογα με τα ευρήματά τους:
Κατηγορία 0Ανεπαρκής χαρακτηρισμός ευρημάτων – απαιτείται επιπρόσθετος απεικονιστικός έλεγχος, όπως εντοπιστικές, μεγεθυντικές και ειδικές μαστογραφικές λήψεις και/ή προηγούμενες μαστογραφίες προς σύγκριση.

Κατηγορία 1: Μαστογραφία αρνητική. Δεν υπάρχουν ευρήματα. Οι μαστοί είναι συμμετρικοί και δεν υπάρχουν αλλοιώσεις, διαταραχή της αρχιτεκτονικής ή ύποπτες αποτιτανώσεις. Συνιστάται ο ετήσιος επανέλεγχος.

Κατηγορία 2: Υπάρχουν καλοήθη ευρήματα, όπως αποτιτανωμένα ινοαδενώματα, ενδομαστικοί λεμφαδένες, αποτιτανώσεις αγγείων, προθέματα, μετεγχειρητικές αλλοιώσεις και μάζες που περιέχουν λίπος, όπως λιπώδεις κύστεις, λιπώματα και αμαρτώματα. Επίσης συνιστάται ο ετήσιος επανέλεγχος.

Κατηγορία 3: Υπάρχουν πιθανώς καλοήθη ευρήματα, όπως ένα μη αποτιτανωμένο περιγεγραμμένο μόρφωμα, μία εστιακή ασυμμετρία ή μία ομάδα στικτών αποτιτανώσεων. Απαραίτητος ο επανέλεγχος ανά εξάμηνο για δύο χρόνια τουλάχιστον, προς επιβεβαίωση της σταθερότητας της εικόνας. Βιοψία επιβάλλεται σε περίπτωση μεταβολής της ακτινολογικής εικόνας (αύξηση του μεγέθους ή επέκταση των αλλοιώσεων), όταν υπάρχει κλινική ανησυχία ή το επιθυμεί η ίδια η γυναίκα. Ο κίνδυνος ύπαρξης κακοήθειας είναι <2%.

Κατηγορία 4: Υπάρχει ύποπτη ανωμαλία με πιθανότητα κακοήθειας 2-95%. Ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητας περιγράφονται τρεις υποκατηγορίες:
-Κατηγορία 4 Α: Αφορά βλάβες με μικρή πιθανότητα κακοήθειας (2-10%) oι οποίες  έχουν συνήθως αρνητική ιστολογική ή κυτταρολογική εξέταση και παρακολουθούνται μετά 6 μήνες.
-Κατηγορία 4 Β: Περιλαμβάνει βλάβες με ενδιάμεση πιθανότητα κακοήθειας (10-50%), για τις οποίες συνιστάται περαιτέρω έλεγχος με βιοψία,
-Κατηγορία 4 C: Περιλαμβάνει ευρήματα με μεγαλύτερη πιθανότητα κακοήθειας (50-95%) αλλά όχι την κλασσική εικόνα καρκίνου (όπως στην κατηγορία 5). Φυσικά απαιτείται βιοψία.

Κατηγορία 5: Υπάρχει εξαιρετικά υψηλή πιθανότητα κακοήθειας σε ποσοστό >95% και απαιτείται κατάλληλη θεραπεία.

Κατηγορία 6: Έχει γίνει γνωστή βιοψία και υπάρχει επιβεβαιωμένη κακοήθεια. Απαιτείται κατάλληλη θεραπεία.
---
Το παραπάνω είναι απόσπασμα από ομιλία με τίτλο :
«Πρώιμος καρκίνος του μαστού-Απεικονιστικές μέθοδοι ελέγχου»
από την κα. Δήμητρα Γ. Κουλοχέρη
     Επιμελήτρια  Ακτινολογίας    Μονάδα Μαστού Γ.Ν.Α. «Ιπποκράτειο»